In onschuld

Auteur: Cathy Coote
Recensie door guilty^

“Er waren geen verzachtende omstandigheden. Er waren geen excuses. Ik was geen slachtoffer van seksueel misbruik. Ik ben niet opgegroeid in oorlogsgebied. Mijn oom heeft me niet geslagen. Ik kan me zelfs niet beroepen op verwaarlozing.”

Een beetje off-topic is deze recensie wel hier. Want het bovengenoemde boek gaat niet over BDSM. Het gaat wel over een meisje van zestien dat haar sadistische fantasieën heimelijk uittekent in haar schetsboeken. Ze tekent haar slachtoffers in vernederende posities, en ze fantaseert over voorwerpen in hun lichaamsopeningen. Ook al is ze, naar eigen zeggen – het boek is in briefvorm geschreven – in deze fantasieën nergens zelf seksueel aanwezig. Ook al mag er absoluut nooit sprake zijn van verwondingen of bloed.

“Terwijl de middag oploste in de avond tekende ik haar knielend, met haar voorhoofd op de grond en haar armen op haar rug gebonden. Haar haar zat in de war en ontsnapte bijna uit de losse knot op haar achterhoofd. Strengen kronkelden, Medusa-achtig, rond haar oren. Haar ogen waren gesloten van pijn. Haar mond was licht geopend, alsof ze uitgeput was. Ik tekende de lange, weelderige ronding van haar rug met voldoening. Mijn ogen vernauwden zich toen ik haar billen schetste, en haar benen, die verdraaid onder haar lagen, alsof ze met kracht op de grond was gegooid en zelfs te moe, te futloos was geweest om gemakkelijk te vallen. Ik verdedigde jou, liefste. Ik strafte haar voor haar hoon, haar harde stem en spottende glimlach.”

Haar oom ontdekt haar schetsboeken. Ze ontvlucht het huis en rent naar het huis van haar leraar. Diezelfde nacht verleidt ze hem en komt het morele thema van het boek in zicht zoals het op de achterflap verwoord wordt: “Iemand die kwetsbaar en naïef is tot een seksuele relatie dwingen om een verwrongen lust te bevredigen, is pervers. Boosaardig zelfs. Maar als de dader een zestienjarig schoolmeisje is, is het haar dan aan te rekenen? En als haar slachtoffer een vierendertigjarige docent is, had hij dan niet beter moeten weten? Eindelijk is er iemand opgestaan die een Lolita vanuit haar perspectief aan het woord laat.”

Dat laatste is door de briefvorm letterlijk het geval. Het boek is een lange brief aan de leraar. En bepaald geen vleiende brief. Op elke pagina is duidelijk hoe de hoofdpersoon nooit het onschuldige meisje was waar hij op viel. Hoe elke verleidelijke beweging, elk woord, elke houding bedacht was door haar, met als enige doel hem te verleiden. Zoals ze zelf schrijft: “Ik wist dat je me hierom zou gaan haten.” Het beeld van het lieve schoolmeisje wordt vanaf pagina 1 steeds verder aan diggelen geslagen, om uit de scherven een manipulatief kreng op te bouwen.

Hoewel het hier en daar misschien iets ongeloofwaardig overkomt, slaagt Coote er goed in dit thema uit te werken. Volgens de achterflap verdoemt en redt ze haar personages op een en dezelfde pagina, en dat klopt, waardoor het bijna onmogelijk is partij te kiezen met een van beiden: de manipulatieve bitch die alles doet om haar zin te krijgen wordt lief en verleidelijk neergezet, de naieve leraar die met zijn poten van haar af had moeten blijven wordt sympathiek neergezet als iemand die haar tot in den treuren vraagt of ze wel alles wel wil. Bovendien blijkt hij wel het slachtoffer te zijn geweest van misbruik.

Het boek neemt een dramatische wending wanneer de hoofdpersoon geschreven porno van haar leraar vindt. In deze verhalen komt zijn duistere kant naar voren, mooi gecontrasteerd met zijn lievige dagboek. Vanaf dat moment probeert het meisje met alle macht de brute, voyeuristische en sadistische kant in haar leraar naar boven te brengen. Waarin ze uiteindelijk – te goed – slaagt.

De op de achtergrond spelende, als pervers ervaren sadistische fantasieën, worden nergens in het boek als BDSM gepresenteerd. Integendeel, ze worden door de personages zelf niet geaccepteerd, weggestopt. Als zodanig bieden ze eerder een soort rechtvaardiging voor de relatie tussen de hoofdpersonen. Immers, van een meisje met zulke fantasieën is het makkelijker te accepteren dat zij hem verleidt in plaats van andersom.

Het boek leest – mede dankzij de klassieke brief/bekentenisvorm – als een trein en is zo meeslepend dat ik het in een ruk heb uitgelezen. Voor wie bereid is een moreel oordeel tenminste uit te stellen tot na de laatste bladzijde, is het echt een aanrader van de bij het verschijnen van het origineel pas 22-jarige Coote.

Bestelinformatie
Uitgeverij: Anthos
Jaar van uitgave: 2003
ISBN: 9041407332 (paperback, 244 pagina’s)